පානම්පත්තුවෙන් යාලට

පානම ගමන අහවර කරලා පොතුවිල් වලින් බස් එකට නැග්ගෙ උදේ 11.00 ට.අපිට බස් එකේදී ජර්මන් ඩයල් එකක් සෙට් උනානේ.පොරත් අපි වගේම රට වටේ ඇවිද ඇවිද ඉඳල තියෙන්නේ.මාස 3ක් විතර ඉඳල තව දවස් 2කින් යනවා කියල අපිට කිව්වා.බස් එක කතරගමට යනවා නෙවෙයි විදිනවා.කැලා බස් එකේ ෂීට් එකක්ම බදු අරගෙන හොදටම නිදි.අපි නම් සින්දුවක් කියාගෙන කම්මැලි නැතුව ගියා.බස් එක පැය තුනෙන් කතරගම.අයෙත් පොතුවිල් යනවනම් මේ බස් එකම අල්ලනවා කියල අපි හිතා ගත්තා.

කතරගමින් බැස්සේ හොඳටම බඩගිනි වෙලාවක නිසා තවත් වෙලාව කන්නේ නැතුව කඩේකට ගිහින් හොඳට බඩකට පිරෙන්න කෑවා.ඊළඟට පුෂ්පෙලයි සෙල්ලකතරගම තියන කඩේට ගිහින් ලොකු බිලක්‌ කඩන්න කියල තමයි හිතුවේ.සෙල්ලේ බස් එකකින් කඩේ ලඟම ගිහින් බහිනකොට 3.00 විතර ඇති.මුලින්ම කස්ටිය තමතමන්ගේ ශාරීරික අවශ්‍යතා ඉටු කරගන්න එක තමා කලේ.එතැනදී අපේ මුටාට උන සිද්දිය කාටවත් අමතක වෙන්නේ නෑ.ඒක මෙතැන කිව්වොත් මට බෝඩිමේ ඉන්න වෙන්නෙත් නෑ.සෙල්ලකතරගමටම ගිහින් මැණික් ගඟේ නාන්නේ නැතුව ඉන්නේ කොහොමද?ඉතින් අපි කඩෙන් බදු ටිකත් තියල නාන්න අවා.කොහොමහරි පැයකට වඩා නෑවා.

නෑවට පස්සේ බඩගිනි වෙන එක සාමාන්‍ය මිනිස් ගතියක්ලු.පුෂ්පෙලයි කඩේ ඉදගෙන අපි බඩගින්නේ ඉන්නේ මොකටද?ඉතින් බඩ පිරෙන්න කළු දොදොල් වගේ කෑම වර්ග ගොඩක්ම කෑවා.දැන් මොනවද කියලවත් මතක නෑ.කාලසටහනේ ඊළඟට තිබුනේ සෙල්ලකතරගම දේවාලවලට යන්න.තිස්සමහාරාම යන අන්තිම බස් එක තියෙන්නේ හවස 6.00 ට නිසා අපිට වෙලාව ඇති තරම් තිබුනා.මම කලින් ඒ දේවාලවලට ගිහින් තිබුනේ නෑ.එකකට කි.මි.2ක් විතර පයින් යන්න තිබුනා.

Add caption

ගිහින් ඇවිත් පුෂ්පෙලයි මාමලගෙ කඩෙන් පලතුරුත් කෑවා.තිස්සමහාරාමේ රෑ නවතින්න හිටියෙ මුතු ගෙ ගෙදර.පුෂ්පෙගෙයි,චාමිකගෙයි හොද යාලුවෙක් තමයි මුතූ කියන්නේ.දැන් නැවක වැඩ කරන්නෙ.අපි තිස්ස ගිහින් බැස්සම මුතූ වාහනෙන් ඇවිත් අපිව ගෙදරට එක්කගෙන ගියා.එහෙන් රෑට කාලා ගිනිමැලයක් ගහගෙන සින්දු කියල හොඳ ෆන් එකකුත් ගත්තා.

ගිනි මැලේට මහ රෑ දර එකතු කරලා ඉවර උනාට පස්සේ තමා ඒවා අස්සේ ඉන්න තිබුණු සර්පයො ගැන මතක උනේ.අපේ වෙලාව හොඳ නිසා තාමත් යහතින් ඉන්නවා.ඇවිදලා තිබුණු මහන්සියි,ඊළඟ දවසේ උදේම යාල යන්න තිබුණු නිසයි අපි කලින්ම නිදා ගත්තා.

මුතූ යාලේ යන්න අඳුරන කෙනෙක්ගේ වාහනයක් සෙට් කරලා තිබුනා.උදෙන්ම නොගියොත් සත්තු වැඩි හරියක් දකින්න වෙන්නේ නැති නිසා 7.00 ට විතර යන්න තමයි අපි අදහස් කරගෙන හිටියේ.යාල ප්‍රදාන ගේට්ටුවෙන් ඇතුලට යනකොට 8.00ට විතර ඇති.

අපිත් එක්ක ගියපු ගයිඩ් නැත්නම් ගියපු ගමනෙනුත් වැඩක නැති වෙනවා.මුලදීම අලියෙක් වැවක් මැද ඉන්නවා දැක්කා.අපි ගියා පරක්කු වැඩි නිසාමද දන්නේ නෑ,එක දිවියෙක් වත් දැක්කේ නෑ.කුරුල්ලෝ නම් වර්ග ගොඩක් දැක්කා.එත් ඒ කාලේ ඒ ගැන මට කිසිම උනන්දුවක් තිබුනේ නැති නිසා ඇහැ කොනකින් වත් කුරුල්ලෝ දිහා බැලුවේ නෑ.(දැන් නම් කුරුල්ලෙක් මගේ ලගින් ගියොත් මගේ ඔක්කොම වැඩ අවුල් වෙනවා,කොටින්ම ඉන්න තැනත් අමතක වෙනවා.)

Darter/Spot-billed Pelican/Painted strok/Black-naked strok/Green-Bee eater/Brahmini kite
(Clockwise)

කිඹුල්ලු දැක්කෙත් 2ක්,3ක් විතර තමයි.මුලදීම අපේ වාහනේ හරහා පැන්නේ වල් ඌරෙක්‌.යාලේ පඳුරකට ගලක් ගැහුවත් වල් ඌරෝ 5ක්,6ක් විසි වෙන තරමට උන් ඉන්නවා.මුලින්ම මුවෙක් දැක්කම මාර සතුටක් ඇති උනේ.එත පස්සේ පස්සේ හැම තැනම මුවෝ රංචු.දැන් අපේ කට්ටිය මුවෙක් දැක්කත් ගණන ගන්නේ නෑ.

ඔන්න ඔය වෙලාවේ අපේ ගයිඩ්ට කෝල් එකක් එනවා ඇතෙක් ඉන්න තැනක් කියලා.අපිටත් මාර ෆිට්.ඔන්න ඇතා හිටපු තැනට අපි කිට්ටු කළා.උගේ නම short tusker කියල අපි දැනගත්තා.ඌ යාල පැත්තේ ප්‍රසිද්ද ඇතෙක්.

Short Tusker

දැන් 12ටත් කිට්ටු කරලා නිසා යාලෙන් පිටත් වෙන්න සූදානම් උනා.කොහොමහරි මුතූලගේ ගෙදරට එනකොට 1.00ට විතර ඇති.අපේ සවාරිය ඉවර කරලා ගෙවල් වල යන්න තමා දැන් සූදානම.අපේ union ඒකෙන් කරන පොසොන් බත් දන්සලේ වැඩ ඊළඟ සතියේ තිබුණු නිසා මම කැම්පස් එකට යන්න සූදානම් උනා.ඉතින් මුතූලගේ ගෙදර ඉදන් පාරේ ගියපු ටිපර් එකක නැගල තිස්සට ආවා.එකත්අමතක කරන්න බැරි අද්දැකීමක්.මමයි,තනියයි මොරටු එනකොට පුෂ්පේ තිස්සේ නැවතුනා.අනිත් අය මාතර ගියා.ඔන්න ඔහොමයි ඒ ස්ට්‍රයික් එකේ ගියපු එක චාරිකාවක් ඉවර උනේ...

මැණික් ගඟ

යාලේ ගියපු සෙට් එක

පානම්පත්තුවට සවාරියක්

අපේ මේ චාරිකාවත් පටන් ගත්තේ කැම්පස් එකේ සර්ල කරපු ස්ට්‍රයික් එකේදී ලැබුණු නිවාඩු කාලේදී(2011.06.08 ඉඳල දවස් තුනක ට්‍රිප් එකක්).යන්න අදහස දැම්මේ පුෂ්පේ තමයි.පුෂ්පෙලගේ මාමා කෙනෙක් පානම ඉන්නවා.දවසක් දෙකක් එහෙ නැවතිලා ඉදල එමු කියල තමයි අපෙත් අදහස තිබුනේ.ඔන්න අපි යන්න දවසත් සෙට් කර ගත්තා.දිනුකයි,අජියයි,කලනයයි,හිටියේ මාතර.අනිත් සෙට් ඒක හිටියේ බෝඩිමේ.චාමිකලට ස්ට්‍රයික් නැති නිසා නිවාඩු නෑ.දුක තමයි ඉතින්.කොහෙද යසේන්ද්‍රයත් එන්න බෑ කිව්වනේ.බෝඩිමේ ඉදන් යන්න ඉතුරු උනේ පුෂ්පෙයි,වාසලයි,මුටයි,තනියයි,මමයි විතරයි.

මාතරින් එන සෙට් එකයි,බෝඩිමේ සෙට් එකයි මොනරාගලදී සෙට් වෙන්න කතා වෙලා තිබුනේ.අපි ඉතින් බෝඩිමේ ඉදලා උදේ පාන්දරම කොටුවට ගියා මොණරාගල යන බස් එකක් අල්ල ගන්න.උදේ 5.00 විතර ඇති අපි කොටුවෙන් බස් එකට නගින කොට.පුෂ්පෙගේ බොංගෝ එකත් අරගෙන ගියපු නිසා සින්දුවක් කියාගෙනම බස් එකේ ගියා,වෙලාව යනවා දැනුනෙත් නෑ.උදේට කන්න තණමල්විල නැවත්තුවා.එතකොට මාතරින් ආපු සෙට් එකත් ඉදලා තියෙන්නේ එතනමයි.කොහොමහරි අපිට කලින් උන් මොනරාගලට ගිහින් තිබුනා.එහෙදි අපි සෙට් වෙන කොට 12.00 විතර ඇති.දවල්ටත් එතන කඩේකින්ම කාලා,පානම යන බස්‌ එකට නැග්ගා.පානම ටවුන් එකට යනකොට හවස 3.00 විතර වෙලා.අපි එහෙ බහින කොට පුෂ්පෙලයි මාමා වාහනයක් අරගෙන ඇවිත් තිබුනා.ඒකෙන් අපි මාමලාගේ ගෙදරට කෙලින්ම ගියා.

මාමලාගේ ගෙදර වත්තේ ඉස්සරහම ආඩියා ළිදක්.මමනම් කලින් එකක් දැකල තිබුනේ නෑ.අගේ පතේ මහන්සිය යන්නත් එක්ක අපි ළිදෙන්  නාගන්න හැදුවේ.එත් පානම කලපුවට පයින් යන දුර කිව්වම ළිදෙන් නාන ඒක විහිළුවක් කියල හිතුනා.කට්ටියම තේ එකක් එහෙම බීලා කලපුව පැත්තට ඇවිදගෙන ගියා.

පානම කලපුව

එතන මාර ලස්සන තැනක්.වටේටම පොඩි පොඩි ගල් කඳු නිසා නාන්නේ මුහුදක කියල හිතුනෙම නෑ.කලනට ගෙදරින් නාන්න එපා කියල තිබුණු නිසා ගොඩ ඉදන් තමයි නෑවෙ.අපි 7.00 විතර වෙනකන්ම නාලා රෑටත් කාලා මුහුදු සුළං වැදි වැදි නිදා ගත්තා.මොකද අපිට උදේම ලොකු ගමනක් යන්න තිබුණු නිසා.

උදේම යන්න හිතාගෙන හිටියේ ඔකඳ beach එකට.එතන ඒ මාමගේ මාළු වාඩියක් තිබුනා.ඔකඳට යන පාර වැටිලා තිබුනේ කුඩුම්බිගල-පානම වන රක්‍ෂිතය හරහා.මේ ගමනට අපේ වාහනය උනේ මාමගේ ලොකු ට්‍රැක්ටර් ඒක.කවදාවත් ට්‍රැක්ටර් එකක මේ වගේ ගමනක් ගිහින් තිබුණු නැති අපේ සෙට් එකට අලුත්ම අද්දැකීමක් උනා.අතරමග තිබුණු දේවාලයටත් ගිහින් සාමාන්‍යයෙන් වනය හරහා ගමන ආරම්භ පිරිස් කරන පිළිවෙත් අනුගමනය කරන්නත් අපි අමතක කලේ නෑ.

මග දිගට අලි හොයා හොයා යන ඒක තමයි කට්ටියගේ වැඩේ.එත් ඔකඳට යනකන්ම දැක්කේ එකෙක් විතරයි.ඔකඳ මුහුදු වෙරල දැක්කම නාන්නම හිතෙනවා.එත් එදා නෑවේ ,අපි 3 ක් විතරයි.

ඔකඳ වෙරළ

අනිත් අය ඇවිද ඇවිද හිටියා.අපේ අවාසනාවට, ඇවිදපු සෙට්එක දැකපු කැස්බෑවා දැකගන්න අපට බැරි උනා.අපි ඉතින් මාළු අල්ලන් එන බෝට්ටුවකටත් ගොඩට අදින්න උදවු වෙලා ගොඩට ආවා.

කැස්බෑවා

                                   එනගමන් හිඳුනු වැවක තනි අලියෙක් ඉන්නවා දැකපු කට්ටියගේ ඉහේ මලක් පිපුන වගේ.ට්‍රැක්ටරෙන් ලගටම ගිහිල්ල ඇතිවෙනකන්ම බැලුවා.තව..කුඩුම්බිගල ආරණ්‍යටත් ගියා.ආයෙත් ගෙදරට ගිහින් දවල්ට කාලා වැව බලන්න පිටත් උනා.ඒ වැවේ කිඹුල්ලු සෑහෙන ඉන්නවා කියල අපි අහල තිබුනේ.ඇත්තටම අපි සෑහෙන ගානක් එහෙදි දැක ගත්තා.කතාවට කියන්නේ වැවට බැස්සොත් කිඹුල්ලු පෑගෙනවා කියලා.එත් උන් මිනිස්සුන්ට බය නිසා හපන්නේ නැතිලු.වැව ලඟ ඉඳල එනකොට ටිකක් හවස් උනා.එත් කලපුවට ගිහින් නාන්න අමතක කලේ නෑ.කාත් කව්රුවත් නැති තැනක ගොම්මන් වෙලාවේ කළපුවක නානවා කියන්නේ එහෙම කරලම ගන්න ඕන අද්දැකීමක්.එක විස්තර කරන්න අමාරු දෙයක්.

එතන ඉදන් මාමලගේ ගෙදරට යන්න තිබුනේ වැලි වැටි අතරින් .ආපු පාර හොයාගන බැරුව මාර දුකක් වින්දේ.කොහොම හරි පාර වැරදි වැරදි ගිහින් ගෙදරටම ගියා.ඊලග දවසේ උදේම කතරගම යන්න හිතාගෙන හිටිය නිසා කලින්ම කාලා නිදා ගත්තා.

උදේ 11 ට තමා පොතුවිල් වලින් කතරගමට බස් එක .එත් ආරුගම්බේ ගිහින් නාන්නත් අමතක කලේ නෑ.මගේ නම් දවස් දෙක පුරාම වැඩසටහන උනේ නාන එක තමයි.පොතුවිල් ඉදලා ගියපු බස් එකත් පැය 3කින් කතරගමට ගියා.කතරගම ඉඳල කරපුවා ඊළඟ ලිපියෙන් කියවමු..

පානම ගියපු සෙට් එක

 -----------------------------------------------------------------------------------------------------------

තනි අලියා

කුඩුම්බිගලදී

කුඩුම්බිගල දාගැබ

ඔකඳ දී

ආරුගම්බේ

කතරගමට බස් ඒකෙන්

(කතරගමින්  යාලට .....ඊලග ලිපියෙන්,)

රත්නපුර-පලාබද්දල මාර්ගයෙන් සීරිපාදයට

                                       නෙතදර 2011 ඡායාරූප ප්‍රදර්ශනය විශ්ව විද්‍යාලයේ සංවිධානය කලේ පෙබරවාරි 27,28 දවස් දෙකේදී .29 වෙනිදා අනධ්‍යයන කාර්ය මණ්ඩලයේ වැඩ වර්ජනය ආරම්භ වන බවට කසු කුසුවක් ඒ දවස වලම තිබුනා.එහෙම පටන් ගත්තොත් එදාම රෑ සිරිපා කරුණා කරන්න යන්න  අපේ බෝඩිමේ කස්ටිය සෙට් වෙලා හිටියේ .කොහොම හරි ඔන්න 29 ස්ට්‍රයික් .ප්‍රදර්ශනය ඉවර කරල අපි ගමන යන්න සුදානම් උනා.මෙදා ගමනට සෙට් උනේ අපේ 6 දෙනයි.අජිත්,කලන,වාසල,ප්‍රමෝද්,දිනුක ,මම(අකිල).අපි මුලින්ම හිතුවේ හැටන් පැත්තෙන් ගිහින් එන්න.එත් වෙනසකටත් එක්ක දීර්ඝ මාර්ගයක් වුනු රත්නපුර පලාබද්දල මාර්ගයෙන් සිරිපා කරුණා කරලා හැටන් පැත්තෙන් බහින්න තමා පස්සේ තීර්ණය කලේ.

කට්ටියම රෑ 12.30 වෙනකන් ෆිල්ම් එකකුත් බලල බඩු ටික සුදානම්  කර ගත්තා.බෝඩිමෙන් යනකොට උදේ 1.00 විතර ඇති.කොටුවට යනකොට 2.30 විතර උනා.රත්නපුර බස් එකට නැගල අපි ෆුල් නින්දක් දැම්මා. රත්නපුර යනකොට උදේ 5.00 පහු වෙලා .සිරිපාගමට බස් එකෙන් ගිහින් බහිනකොට උදේ 7.30 යි.එතන කඩේකින් අපි උදේට කෑවා.අපි ගමන ආරම්භ කලේ 8.00 ට විතර.පඩි 1000,2000 ඉහලට යනකොට හිතට මාර හැගීමක් අවේ.මුලින්ම අපට හමු උනේ ළිහිණි හෙළ.

                          ළිහිණි අක්කට කතා කරලා යන්න අපේ අය අමතක කලේ නෑ.හදිස්සියක් නැති නිසාම අවට පරිසරයේ සුන්දරත්වය විදින්න අපිට පුළුවන් උනා.ගෙත්තම් පානට යනකොට 11.00 විතර ඇති.එතන ගගෙන් එන වතුරෙන් පැයක් විතර අපි හිතේ හැටියට නා ගත්තා.ඇගට ඉදිකටු අනින්න වගේ සිතල උනාට නාලා ඉවර උනාම මහන්සිය කොහේ ගියාද නෑ.මෙතැනදී අපට මොරටුවේ අංකල් කෙනෙක් සෙට් උනා.එයා 27 වෙනි වතාවට තමා කරුණා කරන්නේ.එයා අපිට වඩා කොච්චර තරුණද කියල තේරුණේ උඩට නගින කොට.අපේ වාසලයි ,අජිතුයි විතරයි එයාගේ වේගෙන් යන්න පුළුවන් අයට හිටියේ.

හැරමිටි පානේදී කස්ටිය තේ බොන්න නැවතුනා.මම කුරුල්ලෙක් පස්සේ ගිය නිසා තේ බොන්නවත් බැරි උනා.(පස්සේ දැනගත්තේ,ඌ  celon yellow-eared bulbul කියල,පස්සේ සිරිපාදේ පුරාම උන් දැක්කම තේ නොබිව්ව එක අපරාදේ කියල හිතුනා).

මළුවේ ඉදල බහින නඩ අපිට තුන්සරණේ කවි කිව්වත් අපේ කවියක් කියන්න හිටියේ දිනුක විතරයි.හුගක් වෙලාවට අපිට අක්කල කිව්වේ"ලැජ්ජා වෙච්ච මේ මල්ලිට ........."කියල කවි තමා.එතකොට පොලව පලාගෙන යන්න හිතුනත් ආපු උස මතක් වෙන කොට වැඩේ අතැරලා දැම්මා.
මහගිරිදඹ ලග කඩේකදී අපි  සැර වැස්සකට කොටු උනා.ඊට කිලින් දවසේ වැස්ස රෑ වෙනකන්ම තිබුන කියල මගදී හම්බ උනු පොලිස් මාමා කෙනෙක් කිව්ව නිසා අපිත් හිතුව වැඩේ හරි කියල.එත් මේ වැස්ස පැය භාගයක් වත් වැස්සේ නෑ.දැන් මළුවට හුගක් කිට්ටුයි.මටයි,කලනටයි හුගක් අමාරුයි.

එත් කට්ටියම එක්ක මළුවට නගින කොට හවස 2.30 විතර උනා.හිතට ඇති වුන සතුට කියාගන්න බෑ.අපි මේ අවුරුද්දට කරපු වටිනම වැඩේ කියල හිතුනා.එතැනදී අපි පොඩ්ඩක් පිරිසිදු වෙලා සිරිපා පතුල වැන්දා.නැවතුම්පලේ ටික වෙලාවක් නැවතිලා ,දවල්ටත් කාලා හවස 4.30 ට විතර හැටන් පැත්තෙන් බහින්න පටන් ගත්තා.යන ගමන් සීත ගගුලෙන් නාන්න හිතා ගෙන මමයි අජිතුයි ඉක්මනට බැස්සා.ඉතින් වැඩිය වටපිට බලන්න උනේ නම් නෑ.
එත් දැකපු දේවල් අතර කලකිරෙන දේවල් දැක්කේ හැටන් පාරේදී තමා.මාර්ගයේ හැම තැනම පොලිතින් උර ප්ලාස්ටික් බෝතල් පිරිලා.පියසටහන හැර රැගෙන යන මොනවත් සිරිපා  අරණේ නොතබා පැමිණෙන්න කියල කියන කතාව කොච්චර වටිනවද කියල අපිට තේරුනේ එදා.නාන්න ආවට මොකද නාන ඇදුම් ප්‍රමෝද් ලග තියලානේ අජිත් ඇවිල්ල තියෙන්නේ.අනිත් සෙට් එකත් එනකන් එතන ඉදල අපි බහින්න පටන් ගත්තා.නල්ලතන්නියට යන කොට 7.30 යි.හැටන් බස එක පිටත් වෙන්නේ 9.30 ට.කෝච්චිය 12.00ට.වෙලාව ගොඩක් ඉතුරුයි.එත් වෙන වැඩක් කරන්න ෆිට් එකක් නෑ.එතන තිබුණු ලංගම ඩිපෝවේ කෑම කඩේ අයියත් එක්ක කදයක් ගහගෙන ඉදල බස් එකේ නිදා ගන්න ගියා.ඇහැරුනේ හැටන් වලදී.කෝච්චියෙන් කොටුවට එනකොට උදේ 6.00 යි.එතකොට අපිට ආරංචි වෙලා තිබුනේ ස්ට්‍රයික් එක 10.00ට  ඉවරයි කියල.අවුලක් නෑ.බෝඩිමට ගිහින් ඒ ටිකත් නිදා ගෙන හවස "මාර ෆිට් එකේ "ලෙක්චර්ස් ගියා.
                                           
















අපට හමුවූ තවත් විශේෂ තැන්,